Het belang van een (goede) ingebrekestelling

13 mei 2019

Het komt geregeld voor dat een schuldenaar zijn verplichtingen uit de overeenkomst niet, niet behoorlijk of niet tijdig nakomt. Er kan dan worden gesproken van een tekortkoming in de nakoming aan de zijde van de schuldenaar. In veel gevallen dient de schuldeiser de schuldenaar dan schriftelijk aan te manen om binnen een redelijke termijn alsnog (behoorlijk) te presteren. Dit doet de schuldenaar door het versturen van een ingebrekestelling. Echter, wordt deze stap nog geregeld overgeslagen door de schuldeiser, en dat kan verstrekkende gevolgen hebben voor de schuldeiser. In deze blog leg ik aan de hand van een voorbeeldcasus uit wat het belang is van een (goede) ingebrekestelling.

Voorbeeldcasus

De volgende situatie komt regelmatig voorbij. Partijen spreken af dat B bepaalde werkzaamheden in opdracht van A gaat verrichten. Partij B verricht (in de ogen van A) echter ondeugdelijk werk. Partij A spreekt B hierop mondeling aan, maar deze doet alsof zijn neus bloedt. In reactie hierop laat partij A partij C herstelwerkzaamheden uitvoeren. Partij A wenst vervolgens de herstelkosten op partij B te verhalen. Partij A slaat echter een zeer belangrijke stap over: de stap van de ingebrekestelling.

Verzuim

In beginsel dient de schuldeiser allereerst na te gaan of de schuldenaar zijn contractuele verplichtingen nog (deugdelijk) kan nakomen. Doorgaans zal dat inderdaad het geval zijn. In dat geval dient de schuldenaar in verzuim te worden gebracht door de schuldeiser. Voor het intreden van het verzuim is in het algemeen een ingebrekestelling vereist.

Terug naar ons voorbeeld:

Partij B kan zijn verplichtingen uit de overeenkomst alsnog (deugdelijk) nakomen. Partij B kan namelijk de herstelwerkzaamheden zelf uitvoeren. Alvorens partij A partij C opdracht geeft om de herstelwerkzaamheden uit te voeren, dient partij A partij B in verzuim te brengen. Hiervoor is dus in het algemeen een ingebrekestelling vereist.

Wat is een ingebrekestelling

Een ingebrekestelling is een schriftelijke verklaring, houdende een aanmaning om binnen een redelijke, door de schuldeiser aangegeven termijn, alsnog (behoorlijk) te presteren. Voldoet de schuldenaar niet aan de aanmaning, dan treedt het verzuim in op het aangegeven tijdstip.

De aanmaning dient duidelijk te zijn. De schuldenaar moet weten wat van hem gevorderd wordt, op welke grond en op welk tijdstip voldoening wordt verlangd. De schuldeiser moet de schuldenaar laten blijken dat niet-opvolging ervan hem in verzuim zal brengen.

Kortom, een goede ingebrekestelling bevat dus een 1) aanmaning, 2) een termijnstelling en 3) een aansprakelijkheidstelling.

Terug naar ons voorbeeld:

Partij A dient partij B aan te manen om alsnog binnen een redelijke termijn te deugdelijk na te komen. Indien partij B nalaat om binnen de gestelde termijn alsnog deugdelijke na te komen, verkeert hij in verzuim. Pas in dat geval staat het partij A vrij om partij C opdracht te geven tot het verrichten van de herstelwerkzaamheden en de kosten hiervan te verhalen op partij B.

Wat als er geen (goede) ingebrekestelling wordt verstuurd

In de inleiding gaf ik aan dat het niet versturen van een ingebrekestelling verstrekkende gevolgen kan hebben voor de schuldeiser. Om een inzicht te krijgen in deze verstrekkende gevolgen, is het praktischer om de rechtsgevolgen van het verzuim van de schuldenaar te benoemen.

De schuldeiser kan in geval van verzuim van de schuldenaar onder andere de verbintenis tot nakoming omzetten in een verbintenis tot betaling van vervangende schadevergoeding. De schuldeiser kan er echter ook voor kiezen om de overeenkomst te ontbinden.

Kortom, indien de schuldeiser nalaat een (goede) ingebrekestelling te versturen, terwijl deze wel vereist is, dan maakt hij geen aanspraak op de bovenstaande rechtsgevolgen die het verzuim van de schuldenaar meebrengt.

Praktische tips

1) Hoewel een ingebrekestelling niet altijd vereist is, raad ik u te allen tijde aan om wel een ingebrekestelling te versturen. Daarmee voorkomt u discussie en verzekert u zich van de rechtsgevolgen van het verzuim van de schuldenaar.

2) Verder is het van belang dat de ingebrekestelling de schuldenaar daadwerkelijk bereikt. Wanneer dat niet gebeurt, heeft de ingebrekestelling geen effect.

U mag de ingebrekestelling per gewone post, e-mail, sms en/of Whatsapp versturen, mits u, indien het in procedure nodig mocht zijn, maar kunt bewijzen dat de schuldenaar de ingebrekestelling daadwerkelijk heeft ontvangen.

Indien u de meest veilige optie wenst, adviseer ik u, eventueel naast de vorige opties, de ingebrekestelling per aangetekende post te versturen. Aangetekend verzenden levert namelijk veel zekerheid op. Indien het in procedure nodig mocht zijn, kunt eenvoudiger bewijzen dat de ingebrekestelling door de schuldenaar is ontvangen.