De inwerkingtreding van de Omgevingswet

De komende tijd bespreek ik in een aantal blogs op hoofdlijnen wat de aanstaande Omgevingswet inhoudt, welke veranderingen deze wet met zich meebrengt, en wat van deze wet kan worden verwacht. In deze eerste blog over de Omgevingswet wordt een korte introductie gegeven, waarbij de manier waarop de Omgevingswet is opgebouwd en de datum van inwerkingtreding aan de orde komen.

Inwerkingtreding Omgevingswet

De verwachting is dat op 1 juli 2022 de Omgevingswet in werking zal treden. Of deze datum ook daadwerkelijk zal worden gehaald, wordt op 1 april 2022 duidelijk. Op deze datum moet namelijk het Koninklijk Besluit in het Staatsblad zijn gepubliceerd. Indien het Koninklijk Besluit op 1 april 2022 nog niet in het Staatsblad staat, zal de inwerkingtreding worden uitgesteld. Voor de praktijk is uitstel van de inwerkingtreding van de Omgevingswet niet nieuw, aangezien de inwerkingtreding een aantal keer is uitgesteld. Ondanks de onzekerheid over de inwerkingtreding, zal in het navolgende worden besproken wat de nieuwe Omgevingswet regelt.

Wat beoogt de Omgevingswet te veranderen?

Op dit moment is de wetgeving over de leefomgeving in veel verschillende wetten te vinden. De Omgevingswet probeert deze wetgeving tot één wet te bundelen. Deze wet regelt de wetgeving op het gebied van ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water. Hiermee moet de geldende wetgeving inzichtelijker worden voor de burgers. Burgers moeten aan de hand van de Omgevingswet snel en eenvoudig kunnen zien welke regels er in hun omgeving gelden. Op dit moment kan op ruimtelijkeplannen.nl worden ingezien welke regels er gelden.

Het idee is dat bij de Omgevingswet het Digitaal Stelsel Omgevingswet (ook wel: DSO) wordt ingevoerd, waarbij in één oogopslag te zien is welke regelgeving voor een concreet gebied geldt. Naast het inzichtelijk maken van de wetgeving staan als uitgangspunten de leefomgeving, ruimte voor lokaal maatwerk en snellere besluitvorming centraal.

Regelgeving met de inwerkingtreding van de Omgevingswet

De Omgevingswet bevat regelgeving op verschillende terreinen van de leefomgeving. De praktische uitwerking van de Omgevingswet is terug te vinden in vier verschillende Algemene Maatregelen van Bestuur (hierna: AMvB’s). De Omgevingsregeling gaat verder in op de onderwerpen die in de AMvB’s naar voren komen. De verschillende AMvB’s worden hierna achtereenvolgens kort besproken, waarna ook de Omgevingsregeling ter sprake komt.

Omgevingsbesluit

De eerste AMvB is het Omgevingsbesluit. Het Omgevingsbesluit geeft regels over het bevoegd gezag als het gaat om afgifte van vergunningen, over procedures, handhaving en uitvoering. De Omgevingswet geeft bijvoorbeeld op hoofdlijnen weer hoe de procedure eruitziet voor instrumenten van de Omgevingswet, zoals voor een omgevingsplan. Het Omgevingsbesluit werkt deze regels nader uit. Daarnaast zijn in het Omgevingsbesluit aanvullende regels terug te vinden over het hiervoor genoemde DSO.

Besluit kwaliteit leefomgeving

De tweede AMvB is het Besluit kwaliteit leefomgeving, ook wel: Bkl genoemd. In dit besluit zijn regels over omgevingswaarden, instructieregels, beoordelingsregels en monitoring terug te vinden. Bij instructieregels kan worden gedacht aan normen en regels met betrekking tot geluid en geur van activiteiten. Bij beoordelingsregels gaat het bijvoorbeeld om beoordelingsregels over wanneer het bevoegd gezag een vergunning kan verlenen of weigeren.

Besluit activiteiten leefomgeving

De derde AMvB is het Besluit activiteiten leefomgeving, ook wel: Bal genoemd. Dit besluit is de opvolger van de huidige milieuregelgeving. Deze AMvB bevat algemene regels met betrekking tot activiteiten in de fysieke leefomgeving. In het Bal zijn onder meer regels terug te vinden over de vraag of voor bepaalde activiteiten een melding volstaat of dat een omgevingsvergunning vereist is.

Onder deze AMvB wordt het inrichtingsbegrip vervangen door het activiteitenbegrip. Vanaf het moment dat deze AMvB in werking treedt, zal er worden gekeken of een activiteit milieubelastend is. Indien een milieubelastende activiteit is terug te vinden is in het Bal, dan is voor deze activiteit een omgevingsvergunning vereist.

Besluit bouwwerken leefomgeving

Het Besluit bouwwerken leefomgeving is de vierde AMvB en wordt ook wel het Bbl genoemd. Dit besluit wordt gezien als het nieuwe Bouwbesluit. Hierin zijn regels terug te vinden over het bouwen, verbouwen en gebruiken van bouwwerken. Denk bijvoorbeeld aan regels over het uitvoeren van bouw- en sloopwerkzaamheden of over de duurzaamheid van bouwwerken.

Omgevingsregeling werkt de AMvB’s uit

De Omgevingsregeling werkt bovenstaande AMvB’s nader uit. In de Omgevingsregeling zijn bijvoorbeeld regels over de aanvraagvereisten voor bepaalde vergunningen terug te vinden.

Conclusie

Het is uiteraard afwachten of de Omgevingswet ook daadwerkelijk op 1 juli 2022 in werking zal treden. Het is mogelijk dat de inwerkingtreding opnieuw zal worden uitgesteld. We zullen hiervoor moeten afwachten of op 1 april 2022 het Koninklijk Besluit in het Staatsblad is gepubliceerd. Op het moment dat dit het geval is, gaat de bovenstaande wetgeving in. Deze wetgeving bestaat uit één Omgevingswet, vier AMvB’s en één Omgevingsregeling.

In de komende blogs ga ik nader in op een aantal onderdelen van de hier boven besproken regelingen.

Wilt u meer informatie over de inwerkingtreding van de Omgevingswet? Neemt u dan gerust contact met mij op of met één van mijn collega’s.