Per 1 januari 2025 hervatting van handhaving op schijnzelfstandigheid bij zzp’ers door Belastingdienst

Per 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst controleren en handhaven op schijnzelfstandigheid bij zzp’ers. Het sinds 2016 geldende handhavingsmoratorium (tijdelijke opschorting) voor de Wet DBA: de Wet Deregulering beoordeling arbeidsrelaties wordt opgeheven per 1 januari 2025. Een aankondiging die tot nu toe voor veel onduidelijkheid bij ondernemers en zzp’ers zorgt.

In 2016 is de Wet Deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA) ingevoerd. Die wet moest de arbeidsrelatie tussen opdrachtgevers en zelfstandigen verduidelijken en verving het gebruik van de Verklaring Arbeidsrelatie. De wet heeft destijds voor veel onduidelijkheid gezorgd. Om deze reden is besloten om de handhaving tijdelijk op te schorten. Vanaf 1 januari 2023 tot nu toe handhaaft de Belastingdienst slechts op een ‘milde wijze’. Zij geven een aanwijzing of leggen een boete als er sprake is van kwaadwillendheid (wat in de praktijk nauwelijks voorkomt).

De Belastingdienst heeft van het (vorige) kabinet de opdracht gekregen om per 1 januari 2025 te gaan handhaven op schijnconstructies op grond van de Wet DBA. Vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst volledig handhaven en beoordelen of een arbeidsrelatie met een zelfstandige mogelijk kwalificeert als een arbeidsrelatie met een werknemer.

Vanuit betrokkenen zoals VZN (Vereniging Zelfstandigen Nederland) is veel kritiek. Zo is de Wet DBA verouderde wetgeving waarmee geen duidelijk onderscheid kan worden gemaakt tussen een zelfstandige en een werknemer. Het Handhavingsplan arbeidsrelaties van de Belastingdienst bevat geen duidelijk toe te passen criteria. Het is dus onduidelijk op basis van welke criteria de Belastingdienst zal gaan handhaven. Vermoedelijk zal de Belastingdienst kijken naar de huidige leer in de jurisprudentie, zoals de uitspraak van de Hoge Raad in Deliveroo.

De beoogde opvolger van de Wet DBA, de conceptwet VBAR (Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden) is nog geen geldende regelgeving. Deze conceptwet bevat onder meer een rechtsvermoeden van arbeidsovereenkomst introduceert bij tarieven onder een bepaald uurtarief. Het is op dit moment onduidelijk of en zo ja, wanneer dit wetgeving wordt. Dit zal pas op zijn vroegst in 2026 zijn. U leest de meest recente ontwikkelingen van de conceptwet VBAR in een recente blog van onze collega Matthys Mollema. 

Omdat er op dit moment onduidelijkheid bestaat over de handhaving door de Belastingdienst, heeft de Kamer op 5 september gesproken over het opheffen van het handhavingsmoratorium Wet DBA met de Belastingdienst, de VZN, de Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU) en de FNV. In dat gesprek zijn alle bezwaren van deze partijen over het opheffen van het moratorium besproken.

Tot slot

Op 12 september vindt het commissiedebat zzp plaats. De hoop is dat daarna duidelijker wordt wat het vervolg is met betrekking tot de handhaving van de Wet DBA per 1 januari 2025. Wij houden het in de gaten voor u. Blijft u ons volgen voor de laatste ontwikkelingen.

Twijfelt u of maakt u zich zorgen over de arbeidsrelatie met uw opdrachtgever of opdrachtnemer? Zorg er in ieder geval voor dat uw overeenkomst voldoet aan de modelovereenkomst van de Belastingdienst. Blijft er twijfel bestaan? Dan adviseren wij u om uw arbeidsrelatie preventief juridisch te laten toetsen door een van onze specialisten.