Webinar Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA)
Wat betekent de WHOA voor uw onderneming? Op dinsdag 12 januari 2021 organiseerden onze specialisten het webinar over de Wet Homologatie Onderhands Akkoord.
Bekijk het webinarDe Wet homologatie onderhands akkoord (WHOA) is in werking getreden op 1 januari 2021. De wet maakt het voor bedrijven mogelijk schulden te herstructureren door middel van een akkoord, dat bindend is voor alle schuldeisers en aandeelhouders.
Voor ondernemingen was het voorheen verre van eenvoudig schulden te saneren buiten faillissement of surseance van betaling. Weliswaar bestond de mogelijkheid schuldeisers te bewegen vrijwillig in te stemmen met een akkoord. Eén dwarsliggende crediteur was al voldoende om roet in het eten te gooien. Veelal werd dan geprobeerd door middel van een kort geding deze dwarsligger mee te krijgen. Succes was daarmee allerminst gegarandeerd. Nog veel moeilijker was het om langlopende contracten open te breken. Om het reorganiserend vermogen van ondernemingen te vergroten is de WHOA ingevoerd.
De WHOA kan worden gebruikt door ondernemingen in de profit en non-profit sector. De rechtsvorm is niet van belang. Doel van de WHOA is het voortzetten van de onderneming buiten faillissement dan wel het afwikkelen van de onderneming buiten faillissement, wanneer de onderneming niet wordt voorgezet. Uitgangspunt van de WHOA is dat de onderneming buiten faillissement een grotere waarde heeft en dat deze waarde kan worden ingezet om schuldeisers te betalen.
Belangrijke voorwaarde voor toepassing van de WHOA is dat er sprake is van een dreigend faillissement. Het moet redelijkerwijs aannemelijk zijn dat de onderneming insolvent zal raken wanneer geen maatregelen worden getroffen. Dit kan zich ook voordoen wanneer binnen afzienbare termijn een uitstaande lening zal worden opgeëist en de onderneming voorziet dat de middelen ontbreken om de lening af te lossen.
De WHOA respecteert de rechten van werknemers. Dit betekent dat de WHOA niet als instrument kan worden ingezet om het personeelsbestand in te krimpen dan wel om salarissen te verlagen. Daarnaast zijn er praktische belemmeringen om de WHOA in te zetten. De doorlooptijd van een WHOA-procedure zal naar verwachting enkele maanden in beslag nemen. De onderneming moet over voldoende werkkapitaal beschikken om het zo lang vol te houden. Een succesvolle inzet van de WHOA zal bovendien vragen om inzet van deskundigen. In de praktijk zal gebruik worden gemaakt van accountants, waarderingsdeskundigen en advocaten. Deze kosten zullen door de onderneming moeten kunnen worden gedragen.
De WHOA-procedure kan eenvoudig worden gestart door het deponeren van een startverklaring bij de griffie van de rechtbank. De ondernemer kan vervolgens een akkoord ontwerpen. De ondernemer kan er ook voor kiezen de rechtbank te vragen een herstructureringsdeskundige te benoemen. Vanuit een onafhankelijke positie kan de herstructureringsdeskundige de belangen van de onderneming en van de schuldeisers behartigen. Doorgaans zal dit de bereidheid om een akkoord te accepteren bij schuldeisers vergroten. Een herstructureringsdeskundige kan ook op verzoek van aandeelhouders, schuldeisers of de ondernemingsraad worden aangewezen.
Bij de inrichting van het akkoord wordt rekening gehouden met het feit dat schuldeisers een verschillende positie kunnen hebben. Zo zijn er financiers die hun vordering hebben gedekt door pand- of hypotheekrechten, er kunnen financiers zijn met slechts een achtergestelde lening, leveranciers met eigendomsvoorbehoud en gewone crediteuren. De wetgever heeft nog een nader onderscheid aangebracht voor “kleine” crediteuren. Dit zijn MKB ondernemers met 50 of minder werknemers, die een vordering hebben voor geleverde goederen of diensten of een vordering hebben uit onrechtmatige daad. De wetgever heeft deze laatste categorie een bijzondere positie toegekend. In het akkoord kunnen deze verschillende soorten van schuldeisers worden ondergebracht in verschillende klassen. Aan ieder van de klassen wordt een voorstel gedaan, dat afgestemd is op de positie van de crediteuren van deze klasse.
In de meest basale vorm biedt een akkoord gedeeltelijke betaling op een vordering tegen kwijtschelding van het restant. Maar er zijn meer smaken. In het akkoord kan ook worden voorgesteld dat uitstel van betaling wordt verleend tot een bepaalde datum, dat afgesproken betaaltermijnen worden verlengd en dat vreemd vermogen wordt geconverteerd in eigen vermogen. Met dit laatste wordt bereikt dat de schuld wordt omgezet in aandelen in de onderneming.
Bij het opstellen van het akkoord zal rekening worden gehouden met de bijzondere positie van “kleine” MKB ondernemers. Aan hen zal ten minste 20% van het bedrag van hun vorderingen moeten worden aangeboden, tenzij een zwaarwegende grond aanwezig is om daarvan af te wijken. Verder valt de positie van aandeelhouders op. Wanneer aan een of meerdere schuldeisers wordt aangeboden hun vordering om te zetten in aandelen, dan heeft dat tot gevolg dat het aandelenbelang van zittende aandeelhouders “verwatert”. Voor hen zal het akkoord uiteindelijk tot gevolg hebben dat zij niet meer in de bestaande verhouding deelnemen in het kapitaal. Hun stemrecht en winstrecht kan daarmee in belangrijke mate verminderen. Onder normale omstandigheden worden aandeelhouders door wet en statuten beschermd tegen het risico van verwatering. De WHOA zet deze regels aan de kant.
De wetgever laat de wijze van stemmen over aan de schuldenaar of de herstructureringsdeskundige. In het ontwerp van het akkoord moet de stemprocedure worden beschreven. Deze moet voor alle belanghebbenden duidelijk zijn. Er kan voor worden gekozen een vergadering te houden. Het akkoord kan ook schriftelijk worden aangeboden, waarbij de belanghebbenden schriftelijk per brief of per e-mail hun stem uitbrengen.
De stemmen worden per klasse uitgebracht. Een klasse heeft met het akkoord ingestemd als een gekwalificeerde meerderheid van 2/3 heeft ingestemd. Dit is niet 2/3 van het aantal belanghebbenden. Het gaat om het economisch belang van de belanghebbenden. Vereist is dat het akkoord in de klasse wordt gesteund door een groep van schuldeisers die samen ten minste 2/3 vertegenwoordigen van het totaalbedrag van de vordering behorend tot de schuldeisers die hun stem hebben uitgebracht.
Bij een klasse, die wordt gevormd door aandeelhouders, gaat het om een groep aandeelhouders die samen ten minste 2/3 vertegenwoordigen van het totale bedrag van het geplaatst kapitaal, behorend tot de aandeelhouders die in de klasse hun stem hebben uitgebracht.
De WHOA maakt het mogelijk voor schuldenaar en herstructureringsdeskundige om wederpartijen te verzoeken in te stemmen met wijziging of beëindiging van overeenkomsten. Voorbeelden daarvan zijn huurovereenkomsten van bedrijfspanden of leaseovereenkomsten voor materiële vaste activa. Als de wederpartij niet wil instemmen, dan kan de overeenkomst eenzijdig worden beëindigd. De wederpartij heeft dan een vordering tot schadevergoeding wegens vroegtijdige en eenzijdige beëindiging. Deze vordering wordt onder het akkoord gebracht. In de praktijk zal de wederpartij, die niet wil instemmen met een wijziging, slechts een gedeelte van de schade uitgekeerd krijgen.
Verwacht wordt dat dit een belangrijk instrument in de herstructureringspraktijk gaat worden. Immers, er zijn veel bedrijven die de kosten van hun productiemiddelen in de loop van de tijd willen aanpassen en daarbij gehinderd worden door langlopende contracten. Vaak is het zinloos de onderneming te reorganiseren wanneer deze lasten onbeperkt voortduren.
Het akkoord wordt bindend door goedkeuring door de rechter. Deze procedure wordt de “homologatie” van het akkoord genoemd. Schuldenaar en herstructureringsdeskundige kunnen de rechtbank vragen het onderhandse akkoord te homologeren. Daarvoor is vereist dat ten minste één klasse van schuldeisers met het akkoord heeft ingestemd. Als de rechtbank de homologatie toewijst zijn alle partijen aan het akkoord gebonden. Er staat geen hoger beroep open tegen de homologatiebeslissing.
Ambtshalve afwijzing
De rechter wijst het homologatieverzoek ambtshalve af wanneer:
· niet aannemelijk is gemaakt dat de onderneming zonder akkoord failliet dreigt te gaan;
· de procedure op onjuiste wijze is gevoerd;
· de betrokken schuldeisers en aandeelhouders onvoldoende zijn geïnformeerd;
· het akkoord met oneerlijke middelen, denk aan bedrog of begunstiging van één of meer belanghebbenden, tot stand is gekomen;
· de nakoming van het akkoord onvoldoende is gewaarborgd;
· in het kader van het akkoord nieuwe financiering wordt aangetrokken waardoor de belangen van de schuldeisers wezenlijk wordt geschaad;
· er geen middelen zijn gestort of zeker gesteld voor de voldoening van de kosten van de herstructureringsdeskundige, de observator of andere door de rechtbank aangestelde deskundigen.
Afwijzing op verzoek van belanghebbenden
De rechtbank kan ook op verzoek van belanghebbenden het verzoek afwijzen. Belanghebbenden moeten dan wel tijdig – tot aan de dag van de zitting – een schriftelijk verzoek bij de rechtbank alsen. Als belanghebbenden protesteren op gronden die al eerder bekend waren en daarover niet is geprotesteerd bij de schuldenaar of de herstructureringsdeskundige, dan neemt de rechtbank de bezwaren niet meer in behandeling. De WHOA probeert hiermee te voorkomen dat belanghebbenden door middel van een overvaltactiek een akkoord willen frustreren.
Mogelijke gronden voor afwijzing
Op verzoek van stemgerechtigde crediteuren of aandeelhouders die tegen hebben gestemd of niet tot de stemming zijn toegelaten kan de rechtbank het verzoek tot homologatie afwijzen, als summierlijk blijkt dat deze partij op basis van het akkoord slechter af is dan in een faillissement.
Daarnaast noemt de wet een viertal afwijzingsgronden waarop belanghebbenden zich kunnen beroepen. Het gaat dan telkens om een schuldeiser of aandeelhouder die tegen homologatie heeft gestemd en ingedeeld is in een klasse, die niet met het akkoord heeft ingestemd, dan wel ten onrechte niet tot de stemming is toegelaten. De afwijzingsgronden zijn:
Ja, de wetgever heeft een aantal maatregelen genomen, die bedoeld zijn om een WHOA-procedure succesvol te laten verlopen. De belangrijkste daarvan zijn:
Een team van specialisten van DeHaan heeft een speciale whitepaper geschreven over de WHOA. Deze kunt u onder aan deze pagina downloaden.
Neemt u gerust contact met ons op. Wij helpen u graag verder!
Wat betekent de WHOA voor uw onderneming? Op dinsdag 12 januari 2021 organiseerden onze specialisten het webinar over de Wet Homologatie Onderhands Akkoord.
Bekijk het webinarMeldt u zich vrijblijvend aan voor onze nieuwsbrief.
Download het bestand.
Dehaanlaw.nl maakt gebruik van cookies
Als u kiest voor ’Nodige cookies’ plaatsen wij slechts functionele en analytische cookies met weinig tot geen gevolgen voor uw privacy. Indien u kiest voor ‘Alle cookies’ plaatsen wij ook tracking cookies waarmee wij informatie over u verzamelen om u gepersonaliseerde content aan te kunnen bieden. U geeft hiermee tevens toestemming voor het verwerken van de middels deze cookies verkregen persoonsgegevens conform ons Privacy Statement en Cookie Statement.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
Undefined cookies are those that are being analyzed and have not been classified into a category as yet.